Δημοσιεύτηκε στις 17 Οκτωβρίου 2025
Γράφει ο Μιχάλης Χριστοδούλου
Χθες το βράδυ, στο Σατιρικό Θέατρο, ζήσαμε κάτι που ξεπερνούσε τα όρια μιας θεατρικής παράστασης. Ζήσαμε μια στιγμή πολιτισμού. Μια στιγμή που θα γραφτεί με συγκίνηση στη συλλογική μνήμη όσων αγαπούν το θέατρο στην Κύπρο. Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη, η σπουδαιότερη ίσως θεατρική φυσιογνωμία της χώρας, στάθηκε στο σανίδι με την ίδια καθαρότητα και δύναμη που τη χαρακτήριζε εδώ και 65 χρόνια. Και μας ανακοίνωσε πως αυτή θα είναι η τελευταία της παράσταση.
Το έργο Μια Ιλιάδα των Lisa Peterson και Denis O’Hare (μετάφραση και σκηνοθεσία Ανδρέας Αραούζος) είναι μια σύγχρονη, σπαρακτική αντιπολεμική ανάγνωση του Ομηρικού έπους. Ο αφηγητής — ένας ποιητής που επιστρέφει αιώνες μετά — κουβαλά στην πλάτη του όλες τις φωνές των πολέμων της ανθρωπότητας. Οι λέξεις του δεν μιλούν μόνο για τον Τρωικό Πόλεμο, μιλούν για όλους τους πολέμους-παλιούς, σύγχρονους και μελλοντικούς. Για τη φρίκη που επαναλαμβάνεται, για την ύβρη που επιμένει, για τον άνθρωπο που ξεχνά.
Μέσα σε αυτή τη δραματουργία, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη δεν ερμηνεύει απλώς τον ρόλο, τον κατοικεί. Από την πρώτη της φράση, το κοινό παρασύρεται σε ένα ταξίδι βαθιά συναισθηματικό, σχεδόν τελετουργικό. Κάθε λέξη της έχει βάρος, κάθε παύση είναι μια μικρή έκρηξη νοήματος. Η φωνή της καθαρή, ζεστή, επιβλητική ξεπερνά το κείμενο και γίνεται ζωντανή μνήμη. Μνήμη ανθρώπων που πόνεσαν, πολέμησαν, αγάπησαν, έχασαν. Μνήμη δική της, αλλά και όλων μας.
Η λιτότητα της σκηνοθεσίας του Ανδρέα Αραούζου — χωρίς περιττά σκηνικά, με ελάχιστα οπτικά στοιχεία, διακριτικό φωτισμό και χώρο για σιωπή — δεν είναι τυχαία επιλογή. Είναι μια πράξη εμπιστοσύνης στην ηθοποιό και στον λόγο. Ο σκηνοθέτης αφήνει την ερμηνεία να αναπνεύσει. Να σταθεί μόνη της, γυμνή από εντυπωσιασμούς, απέναντι στο κοινό. Και αυτή η επιλογή λειτουργεί ως μεγεθυντικός φακός: όλη η ένταση, όλη η δύναμη, συγκεντρώνεται στην παρουσία της Μπεμπεδέλη.
Η σιωπή της στη σκηνή είναι κραυγή. Το βλέμμα της αφηγείται όσα οι λέξεις δεν χρειάζεται να πουν. Το σώμα της κουβαλά μια ζωή μέσα στο θέατρο· η φωνή της — σαν βαθύ ποτάμι — παρασύρει τον θεατή μέσα σε μια ιστορία που μοιάζει αρχαία και ταυτόχρονα επίκαιρη. Γιατί η Ιλιάδα δεν ανήκει στο παρελθόν· είναι ο καθρέφτης του παρόντος μας.
Το κοινό παρακολούθησε σχεδόν ακίνητο, σιωπηλό. Και όταν έπεσαν οι τίτλοι τέλους, το χειροκρότημα δεν ήταν απλώς για μια σπουδαία παράσταση. Ήταν φόρος τιμής σε μια γυναίκα που αφιέρωσε τη ζωή της στην Τέχνη. Σε μια φωνή που χάραξε τη θεατρική μας ιστορία. Σε έναν άνθρωπο που απέδειξε ότι το μεγαλείο δεν χρειάζεται φαντασμαγορία· χρειάζεται αλήθεια.
Η Μια Ιλιάδα δεν είναι απλώς μια παράσταση. Είναι μια βαθιά ανθρώπινη εμπειρία, ένα μνημείο λόγου και μνήμης, μια αντιπολεμική κραυγή βγαλμένη μέσα από την ψυχή μιας σπουδαίας καλλιτέχνιδας. Και το γεγονός ότι αυτή η παράσταση σηματοδοτεί το κύκνειο άσμα της Δέσποινας Μπεμπεδέλη προσθέτει ένα σπάνιο, συγκλονιστικό βάθος σε ό,τι βιώσαμε.
Χθες το βράδυ, η σκηνή του Σατιρικού δεν φιλοξένησε απλώς μια μεγάλη ερμηνεία. Φιλοξένησε μια στιγμή ιστορίας. Και όσοι τη ζήσαμε, θα τη θυμόμαστε για πάντα.
Σχετικά
H Sadahzinia "αφηγείται" την ιστορία του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας
Η πρώτη γυναίκα της ελληνικής hip hop σκηνής, κατά κόσμον Γιολάντα Τσιαμπόκαλου, σε Λεμεσό και Λευκωσία
H Θεατρική Ομάδα Garage ανεβάζει το ψυχολογικό θρίλερ «Ένας άλλος Βίνσεντ»
Σε διασκευή και σκηνοθεσία του Μάριου Ζησίμου
Η παράσταση «Μια Ιλιάδα» με τη Δέσποινα Μπεμπεδέλη πάει Πάφο
Το έργο που ανεβάζει το Σατιρικό Θέατρο, σε μετάφραση και σκηνοθεσία Ανδρέα Αραούζου, ταξιδεύει για μία παράσταση στην Πάφο
Μαργαρίτα forever: Βασισμένο στο διήγημα του Δημήτρη Χατζή «Μαργαρίτα Περδικάρη» στον ΘΟΚ
Μια παραγωγή Θεάτρου Βαλίτσα
«Το Ανεμογκάστρι» ανεβαίνει στη σκηνή του Θεάτρου Μασκαρίνι μόνο για μία νύχτα
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου του ΘΟΚ
Βρες τρόπους να καθυστερήσουμε τη νύχτα, για τρεις μόνο παραστάσεις στη Λευκωσία
Η παράσταση είναι μια συν-δημιουργία της ηθοποιού Σαλώμης Ιεροπούλου και του συνθέτη Σάββα Σάββα
Μια φορά και... μια χώρα: Μια μοναδική θεατρική εμπειρία που ενώνει τρεις πολιτισμούς επί σκηνής!
Με σκηνικό ένα τεράστιο βιβλίο, που ξεδιπλώνεται για να αποκαλύψει ιστορίες
«ART»: Η πολυβραβευμένη γαλλική κωμωδία επιστρέφει με την Alpha Square
Τέσσερα αναλόγια, τέσσερις βραδιές γεμάτες τέχνη, φιλία, χιούμορ και… γαλλικό κρασί!
«Ένα Μαγικό Ταξίδι λίγο πριν τα Χριστούγεννα» στο Μαρκίδειο Θέατρο
Η Αστερίνα ξεκινά μια συναρπαστική περιπέτεια γεμάτη μαγεία, φαντασία και χριστουγεννιάτικη θαλπωρή
Ο Κλόουν Τότο έρχεται για ένα μαγικό Χριστουγεννιάτικο υπερθέαμα!
Γέλιο, κόλπα, μπαλόνια και εκπλήξεις σε μια ανεπανάληπτη παράσταση για μικρούς και μεγάλους!
Η θεατρική παράσταση «18/9» ανεβαίνει στη σκηνή για δύο μόνο βραδιές
Ένας μονόλογος αγωνίας και αγώνα
«Η γυναίκα με τα μαύρα» ανεβαίνει στην Πάνω Σκηνή του Σατιρικού Θεάτρου
Μην χάσετε αυτή τη μοναδική παράσταση - για λίγες μόνο παραστάσεις!
